Er werken meer dan een miljoen arbeidsmigranten in Nederland. Ze zijn actief in sectoren als logistiek, productie, zorg en zelfs de energietransitie. Zonder al die mensen zou ons land piepend en krakend tot stilstand komen. Toch is het beeld rondom arbeidsmigranten vaak negatief. Dat moet anders, vindt Wim Reedijk.
Wim Reedijk is een expert op het gebied van arbeidsmigratie. Zo is hij bestuurslid van Arbeidsmigratie Werkt. Arbeidsmigratie Werkt wil de positie van arbeidsmigranten in Nederland verbeteren en Nederlanders en arbeidsmigranten met elkaar kennis laten maken.
Dat laatste is hard nodig. Dat ziet hij dan weer bij het Expertisecentrum Flexwonen waar hij in de directie zit. Dat expertisecentrum richt zich op snelle, passende huisvesting voor mensen die daar dringend behoefte aan hebben, waaronder arbeidsmigranten. “Het is altijd moeilijk om ergens een woonproject te realiseren; er zijn altijd mensen die daar bezwaar tegen maken. Maar als het over arbeidsmigratie gaat, is het wel een tandje erger”, vertelt Wim. Die weerstand komt niet alleen van buurtbewoners, maar ook van gemeenten die geen politieke stappen durven zetten. “Een gemeente hoeft er zelf geen cent in te steken”, zegt hij. “Ze moeten alleen faciliteren dat het mogelijk gemaakt wordt. En daar is soms een beetje politiek lef voor nodig.”
Arbeidsmigratie werkt
Met de campagne Arbeidsmigratie Werkt wil hij beeldvorming bij het publiek en bij beleidsmakers over arbeidsmigranten verbeteren. Samen met gemeenten, provincies, uitzenders en brancheorganisaties laat de stichting zien wie arbeidsmigranten écht zijn. De campagne portretteert mensen niet alleen tijdens hun werk, maar ook thuis, op de sportschool of op de voetbalclub. Magdalena uit Polen bijvoorbeeld. Of Julian uit Roemenië. “We wilden laten zien dat arbeidsmigranten hele gewone mensen zijn. We toonden wat voor mensen het zijn, waarom ze hier zijn en wat voor werk ze doen.”
Met succes: de video’s zijn inmiddels meer dan 20 miljoen keer bekeken. En steeds meer werkgevers durven zich ook uit te spreken. Wim: “Vroeger lieten werkgevers het uitzendbureau het verhaal doen. Nu zeggen ze: wij willen best vertellen waarom we die mensen nodig hebben.”
Zonder arbeidsmigranten geen energietransitie
Hij benadrukt dat arbeidsmigranten allang niet meer alleen ‘tomatenplukkers’ zijn. Arbeidsmigranten zijn inmiddels actief in cruciale sectoren. “We hebben bijvoorbeeld Alliander geportretteerd. Die hebben de mensen keihard nodig voor de energietransitie.” Ook in de tandheelkundige zorg, industrie en logistiek zijn ze onmisbaar.
En nee, bedrijven kiezen niet blindelings voor internationale krachten. “Het is echt niet zo dat die werkgevers onmiddellijk maar naar arbeidsmigranten gaan zoeken”, legt Wim uit. “Ze zijn als gekken aan het zoeken op de arbeidsmarkt en komen uiteindelijk uit bij mensen van buiten.”
Tijd voor een eerlijk gesprek
Waarom hebben we in Nederland zoveel moeite met arbeidsmigranten? Volgens de expert in arbeidsmigratie spelen meerdere factoren mee: “Alles wordt op één hoop gegooid. Arbeidsmigranten, vluchtelingen, buitenlandse studenten. Veel mensen worden zenuwachtig van mensen die van buiten komen. Ze zijn gewoon niet gewend om met mensen uit andere landen of andere culturen om te gaan.”
Ook politiek wordt het debat niet altijd zuiver gevoerd, vindt Wim. “De partijen die een anti-migratiepolitiek voeren, vertellen niet het eerlijke verhaal over waarom die arbeidsmigranten zo hard nodig zijn.” Toch is het vertellen van dat eerlijke verhaal essentieel. Zeker nu arbeidsmigratie een structureel onderdeel is van onze economie. In Nederland werken ruim één miljoen arbeidsmigranten. “Als je al die mensen in één keer weg zou halen, dan weet ik zeker dat wij daar heel veel last van krijgen in Nederland.”
Van beeldvorming naar actie
Volgens Wim begint een beter beeld bij beter gedrag. “Een positief beeld begint bij positief doen. Als uitzender moet je zelf alles uit de kast halen om te zorgen dat arbeidsmigranten op een goede manier behandeld en gehuisvest worden. Vervolgens moet je dat ook uitdragen.” Daarmee hoef je niet te wachten op een nieuw beleid of nieuwe wetten. “Je kunt zelf ook initiatief nemen om met de lokale politiek of media in gesprek te gaan en te laten zien hoe je het doet.”
Openheid helpt: organiseer een open huis, nodig de buurt uit, toon wat je doet en doe het structureel.
De uitdaging is groot, maar nodig
Er is al jarenlang onderzoek, beleid en wetgeving rondom arbeidsmigratie. Toch verandert er nog te weinig. “Het wetsvoorstel met strengere regels voor uitzendbureaus is weer uitgesteld. Het blijft dweilen met de kraan open.” Toch blijft Wim hoopvol. “Ik ben pas tevreden als we echt zien dat er een kentering in het denken komt. Dat we er niet meer zo krampachtig mee omgaan, maar op een reële manier over arbeidsmigratie praten.”
Meer weten?
Wim Reedijk was te gast in Grensverleggend in Flex, de podcast van Plan4Flex. Hij besprak nog veel meer met Dréann en Egbert. Nieuwsgierig? Beluister de aflevering via je favoriete podcastplatform of bekijk ‘m op YouTube. Op arbeidsmigratiewerkt.nl en flexwonen.nl lees je nog veel meer over de twee organisaties waar Wim Reedijk zich hard voor maakt.
